Cuộc đời thăng trầm của nhà đầu tư huyền thoại – Jesse Livermore
1. Tiểu sử Jesse Livermore
Jesse Livermore tên đầy đủ là Jesse Lauriston Livermore, sinh năm 1877 trong một gia đình nông dân vùng Massachusetts, Mỹ. Ông được mẹ nuôi dạy với mong muốn đứa con nhận được những điều “tốt đẹp hơn trong cuộc sống” dù Livermore hầu như không nhận được sự quan tâm từ cha mình do ông là đứa con ngoài ý muốn.
Jesse Livermore học đọc và viết khi mới 3 tuổi rưỡi với mức độ tiếp thu rất nhanh. Khi lên 5, ông đọc ngấu nghiến các trang báo tài chính. Nhưng cha ông là một người thực dụng nên khi Jesse lên 14 tuổi đã bị buộc nghỉ học và đi làm kiếm tiền ở nông trại.
Với hoài bão đổi đời và nhiệt huyết tuổi trẻ, Livermore đã rời nhà ra đi trên một chiếc xe ngựa.
2. Con đường đưa Jesse Livermore đến với niềm đam mê thị trường chứng khoán
Năm 14 tuổi, Livermore tìm được công việc viết bảng giá tại công ty chứng khoán Paine Webber sau khi ông rời gia đình và tại đây ông tìm được đam mê của mình.
Lúc đầu, mọi người tưởng Jesse là một thanh niên 20 tuổi nên họ lập tức tin tưởng ông và ông luôn đáp lại sự tin tưởng đó. Tại Paine Webber, Livermore nhận nhiệm vụ cập nhật giá các mã chứng khoán từ ticker lên bảng với mức lương 5$/tuần.
Ông bắt đầu đánh cổ phiếu năm 15 tuổi và kiếm lời 3.12$ đầu tiên từ 5$ tiền vốn sau khi tự mình mày mò và học về xu hướng.
Hình ảnh bên trong sàn giao dịch chứng khoán chợ đen
Jesse Livermore đã ghi chép các con số trên ticker vào sổ tay của mình, sau một thời gian ông phát hiện ra chúng không xuất hiện ngẫu nhiên. Cuối cùng, năm 15 tuổi ông quyết định đầu tư 5$ của mình vào một sàn giao dịch chợ đen và kiếm được tiền lãi. Chỉ trong vài tuần, thu nhập của Livermore từ chứng khoán chui vượt quá số tiền lương của ông tại Paine Webber. Đến năm 16 tuổi ông rời công ty môi giới và bắt đầu sự nghiệp trader tại các sàn chợ đen ở Boston.
Điều khó hiểu gây ra cho các sàn chợ đen mà Jesse Livermore tham gia giao dịch chứng khoán đó là ông liên tục thắng. Không lâu sau các sàn này đã để mắt đến ông, đặt biệt danh “The Boy Plunger” cho Livermore và liên tục đuổi ra ngoài mỗi khi họ phát hiện ra ông giao dịch tại sàn của mình. Sau đó, ông buộc phải cải trang bằng cách để râu nhưng cuối cùng vẫn bị phát hiện và cấm vĩnh viễn, thời điểm đó Livermore đã để dành được một khoản tiền lãi nhỏ – 10,000$.
3. Thất bại đầu tiên của Jesse Livermore
Sau khi bị các sàn giao dịch chui từ chối, Livermore quyết định thử thách bản thân tại New York vào năm 1900, 23 tuổi. Nhưng không may chỉ sau vài ngày giao dịch trên sàn New York, Livermore đã thua hết vốn liếng khi giao dịch dựa trên giá cập nhật từ các ticker, chúng chậm hơn giá thực của thị trường 30 – 40 phút.
Bị đánh bại nhưng Jesse vẫn tự tin mình có thể tiếp tục kiếm tiền từ thị trường chứng khoán. Ông quay lại nơi bắt đầu, giao dịch tại các sàn chui vùng St.Louis. Ông nhanh chóng bị các chủ sàn phát hiện và cấm giao dịch, buộc ông phải thuê người đến giao dịch hộ và kiếm được tiền từ các chợ đen này.
4. Phá sản lần thứ 2 khi tin lời tư vấn mua bông
Năm 24 tuổi, Livermore quay trở lại New York, từ đây ông đã kiếm lần lượt 500,000$ khi mua Northern Pacific Railway, 250,000$ với vị thế bán khống Union Pacific Railroad và đặc biệt là thương vụ bán khống mang lại lợi nhuận 1,000,000$/ngày khiến cho J.P.Morgan phải thương thảo với ông để không tiếp tục bán không.
Công việc giao dịch thuận lợi cho đến khi Jesse Livermore tin lời Teddy Price – chuyên gia kinh doanh mặt hàng bông, ông đã mua bông với số lượng lớn. Trong khi chính Teddy Price và các chủ trang trại bông bán cho Jesse. Cuối cùng ông bị phá sản với thương vụ mua bông này vào năm 1915. Khi tài sản chỉ còn 1/10 ông mới lý trí trở lại và trong vòng một năm sau Livermore kiếm lại tất cả.
Trong thời kỳ khủng hoảng 1929 – 1933 ông là một trong số người kiếm tiền từ thị trường chứng khoán, có lúc tổng tài sản đạt 100 triệu đô và được mệnh danh là “Con gấu vĩ đại trên phố Walls”.
5. Cuộc đời kết thúc khi Jesse Livermore phá sản lần thứ 3 lúc 60 tuổi
Cuộc sống gia đình xung đột đã ảnh hưởng tâm lý của ông. Một năm sau khi vợ cũ bán căn nhà 3.5 triệu đô với giá 222,000$, Livermore phá sản lần thứ 3 và ông vẫn tự tin rằng mình có thể quay lại thị trường .
Nhưng lần phá sản lần thứ ba ở tuổi 60 này của ông hoàn toàn khác. Mặc dù Livermore vẫn còn nổi tiếng khi trở lại thị trường chứng khoán nhưng SEC thành lập nhiều quy định nghiệm ngặt và việc mất đi động lực đã khiến Jesse rơi vào ngõ cụt.
Ngày 28/11/1940, Jesse Livermore kết thúc đời mình trong một khách sạn tại New York.
Những nguyên tắc trong đầu tư của Jesse Livermore và những bài học rút ra từ cuộc đời của ông.
- Quản lý thời gian: Phải biết thời điểm tham gia thị trường và thời điểm kết thúc một giao dịch trên thị trường chứng khoán. Việc khó nhất của trader đó là kiên nhẫn chờ đợi một dấu hiệu rõ ràng. Có những lúc phải đứng ngoài thị trường chính là đã thắng so với phần còn lại.
- Quản lý vốn: Không được để thua lỗ, mất hết phần vốn đầu tư. Tiền chính là huyết mạch, còn vốn còn cơ hội, hết vốn hết cơ hội.
- Kiểm soát cảm xúc: Cần hiểu rõ cảm xúc tham lam, sợ hãi và hy vọng của con người. Để làm được điều này không phải dễ dàng đối với mọi trader.
Tham lam: một đặc tính tự nhiên trong tất cả mọi người nên nhà giao dịch cần phải biết đủ, biết đâu là điểm dừng
Sợ hãi: ẩn chứa trong mỗi con người chỉ chờ cơ hội để xuất hiện. Khi sợ hãi, con người hành động rất vô lý nên khi thua lỗ nhà đầu tư luôn luôn sợ hãi và khả năng phán đoán của họ trở nên kém dẫn đến hành động tiếp theo càng sai lầm.
Hy vọng: luôn đi kèm với tham lam và sơ hãi trong thị trường chứng khoán. Hy vọng cũng như sự mù quáng, tham lam, sợ hãi và mất lý trí trong đầu tư trên thị trường chứng khoán.
Nguồn: Tổng hợp
